Çocukluk çağındaki kanser vakalarının %35'ini lösemiler oluşturur ve birinci sırada yer almaktadır. Vücuttaki beyaz kan hücrelerinde bulunan lenfoid ve myeloid adı verilen hücrelerin kontrolsüz ve aşırı çoğalması, lösemi hastalığına neden olur.
Lösemiler hücre cinsine göre;
1-ALL (Akut Lenfoblastik Lösemi)
2-AML (Akut Myeloblastik Lösemi) olmak üzere 2 ana gruba ayrılır.
Türkiye’de her yıl 16 yaşın altında 1200-1500 yeni lösemili çocuk vakası bildirilmektedir. Lösemi her yaşta görülmekle beraber en sık çocukluk çağında 2-5 yaş aralığında ortaya çıkmaktadır.
Lösemi nedenleri henüz tam olarak aydınlatılmamıştır. Sitogenetik ve moleküler tekniklerdeki yeni gelişmelerle genetik yatkınlıklar, radyasyon, benzen ve türevleri (bali, vs.), böcek ilaçları gibi kimyasal maddeler, bazı kalıtsal hastalıklar ve bazı viral hastalıkların hep birlikte lösemiye neden oldukları çalışmalarla gösterilmiştir.
Belirtiler
Kansızlık nedeniyle ciltte solukluk, kolay kanama ve vücutta nedeni belli olmayan morluklar, sık tekrarlayan ateş, titreme, terleme, halszilik, açıklanamayan kilo kaybı, iştahsızlık, kemik ve eklemlerde ağrı, boyun, koltukaltı gibi bölgelerde ağrısız şişlikler olabilir. Ayrıca yayıldığı bölgeye ait kusma, karın ağrısı, görme bozukluğu gibi belirtiler olabilir.
Tanı
Bu yakınmalarla müracaat ettikleri çocuk hematoloji (kan hastalıkları) uzmanlarınca yapılan muayenede çoğunlukla karaciğer ve dalak büyümesi, lenf bezlerinde genişleme, kanama bulguları tespit edilebilir. Yapılan kan, kemik iliği, hücre tipini belirleme ve genetik tetkikler sonucu kesin tanı konulur. Tanıdaki ayrıntılı testler genellikle lösemi tiplerini, tedavi prensiplerini belirlemede yardımcı olacaktır.
Tedavi
Tedavi öncelikle genel durumun düzeltilmesi yöntemleri ile başlar. Kemoterapi, immunoterapi, radyoterapi ve kemik iliği (kök hücre) nakli tedavi yöntemleridir. Enfeksiyon mevcutsa gerekli müdahalelerin yapılması, böbreklerin, karaciğer ve kalbin kemoterapi ilaçlarının yan etkilerinden korunması için önlemlerin alınması çok önemlidir.
Ayrıca hastaların ve ailelerin hastalık hakkında bilgilendirilmesi önemlidir. Lösemi umutsuz bir hastalık değil, tersine iyi bir tedavi ve moral desteği ile %85'lere varan oranda iyileşmenin sağlandığı bir hastalıktır.